AQRO-ƏRZAQ SİSTEMLƏRİNİN DAVAMLILIĞINA KEÇİD ÜÇÜN ÇOXSƏVİYYƏLİ PERSPEKTİVLƏR
(Multi-Level Perspectives for the Transition to Sustainability of Agro-Food Systems )

Yazar : Metanet QURBANOVA  Flora ELESGEROVA  
Türü :
Baskı Yılı : 2024 / DOI :10.30546/100981.1.2024.0203
Sayı : 11
Sayfa : 741-748
    


Özet

The sustainability transition of the agri-food system (AFS) is deemed necessary due to various environmental and social challenges; Scholars often use the multilevel perspective (MLP) to analyze these transitions. Given the rapid increase in articles on AFS transitions, ongoing research on the dynamics between MLP levels, and persistent uncertainty in MLP conceptualizations, a systematic update of the literature applying MLP in AFS studies of sustainability transitions is needed. This systematic literature review complies with Preferred Reporting Items for Systematic Reviews and Meta-Analyses (PRISMA) guidelines and was conducted using the Scopus database covering the period 2018 to 2022. A total of 58 articles were selected for review. Data extraction used a combination of concept-driven and data-driven coding schemes, focusing predominantly on qualitative research approaches and interrelated activities within AFS's agricultural sectors. The review highlights ongoing transitions and treats sustainability as a specific concept, often examined through specific case studies, without going into further detail. Niche is the primary focus of the study, offering a variety of perspectives on radicalism and breakthrough strategies, emphasizing socially innovative activities rather than technological innovations. Some studies present a conceptual gap between niche and regime, each of which has somewhat nuanced interpretations. It is observed that cooperation between actors at both levels creates a transformative effect. Although evolving views about regime dynamics emerge, the regime is portrayed as relatively static. The landscape dimension receives less attention and the focus is primarily on intangible aspects. Combining MLP with other frameworks has been particularly beneficial in elucidating landscape-level agency. However, there remains a lack of theoretical clarity regarding regime and landscape structures, requiring further theoretical elaboration. Future research applying MLP should delve more deeply into its theoretical underpinnings, particularly in refining regime and landscape conceptualizations. Additionally, the inclusion of more quantitative or mixed methods approaches can complement existing qualitative methodologies by empirically testing and validating qualitative theories and phenomena.



Anahtar Kelimeler

Multi-Level Perspective, Food System, Agriculture, Sustainability, Transition, Transformation



Abstract

Aqro-ərzaq sisteminin davamlılığa keçidi müxtəlif ekoloji və sosial problemlərə görə zəruri hesab edilir və alimlər bu keçidləri təhlil etmək üçün çoxsəviyyəli perspektivdən istifadə edirlər. Aqro-ərzaq sistemi keçidləri ilə bağlı məqalələrin sürətli artımını, çoxsəviyyəli perspektiv səviyyələri arasında dinamika üzrə davam edən araşdırmaları və çoxsəviyyəli perspektiv konseptuallaşdırmalarında davamlı qeyri-müəyyənliyi nəzərə alaraq, davamlılıq keçidləri ilə bağlı Aqro-ərzaq sistemi tədqiqatlarında çoxsəviyyəli perspektiv tətbiq edən ədəbiyyatın sistematik şəkildə yenilənməsinə zəmanət verilir. Bu sistematik ədəbiyyat icmalı Sistematik Baxışlar və Meta-Təhlillər üçün Tercih Edilən Hesabat Maddələri (PRISMA) təlimatlarına uyğundur və 2018-2022-ci illəri əhatə edən Scopus məlumat bazasından istifadə etməklə aparılıb. Nəzərdən keçirilməsi üçün cəmi 58 məqalə seçilib. Məlumatların çıxarılmasında Aqro-ərzaq sisteminin kənd təsərrüfatı sektorlarında keyfiyyətli tədqiqat yanaşmalarına və bir-biri ilə əlaqəli fəaliyyətlərə üstünlük verilməklə, konsepsiyaya əsaslanan və verilənlərə əsaslanan kodlaşdırma sxemlərinin birləşməsindən istifadə edilmişdir. İcmal davam edən keçidləri vurğulayır və davamlılığı əlavə işlənmədən verilmiş bir konsepsiya kimi nəzərdən keçirir, tez-tez xüsusi nümunə araşdırmaları vasitəsilə nəzərdən keçirilir. Niş, texnoloji yeniliklərdən daha çox sosial innovativ fəaliyyətləri vurğulayan, radikallıq və irəliləyiş üçün strategiyalar haqqında müxtəlif perspektivlər təklif edən əsas tədqiqat mərkəzidir. Bəzi tədqiqatlar niş və rejim arasında konseptual boşluq təqdim edir, hər biri bir qədər nüanslı şərhlərə malikdir. Transformativ təsir göstərən hər iki səviyyəli aktyorlar arasında əməkdaşlıq müşahidə edilir. Rejim dinamikası ilə bağlı inkişaf edən fikirlər ortaya çıxsa da, rejim nisbətən statik kimi təsvir edilir. Landşaft ölçüsü ilk növbədə qeyri-maddi aspektlərə diqqət yetirməklə daha az diqqət çəkir. çoxsəviyyəli perspektivnin digər çərçivələrlə birləşdirilməsi, xüsusən də landşaft səviyyəsində agentliyin aydınlaşdırılmasında faydalı olduğunu göstərdi. Bununla belə, rejim və landşaft konstruksiyaları ətrafında nəzəri aydınlığın davamlı olmaması qalır ki, bu da əlavə nəzəri işlənməni zəruri edir. çoxsəviyyəli perspektivin tətbiqi ilə bağlı gələcək tədqiqatlar onun nəzəri əsaslarını, xüsusən də rejim və landşaftın konseptualizasiyasını dəqiqləşdirməkdə daha dərindən araşdırmalıdır. Bundan əlavə, daha çox kəmiyyət və ya qarışıq metodların daxil edilməsi, keyfiyyət nəzəriyyələri və hadisələrini empirik sınaqdan keçirmək və təsdiqləməklə üstünlük təşkil edən keyfiyyət metodologiyalarını tamamlaya bilər.



Keywords

Çox Səviyyəli Perspektiv, Qida Sistemi, Kənd Təsərrüfatı, Davamlılıq, Keçid, Transformasiya