ГАЗЕТ ТІЛІНДЕГІ ТҮРКІ ТІЛДЕРІНЕ ОРТАҚ ФОЛЬКЛОРЛЫҚ ПРЕЦЕДЕНТТІ ЕСІМДЕР
(Folklore Precedent Names Common for Turkic Languages in Newspaper Language )

Yazar : Aigerim KAPPASOVA  Almagul ADİLOVA  
Türü :
Baskı Yılı : 2024 / DOI :10.30546/100981.2024.030
Sayı : 11
Sayfa : 89-98
    


Özet

The article examines the use of precedent names found on the pages of newspapers published in the Kazakh language. Precedent names, which are symbols of precedent phenomena, are the main object of our research. Among them, the main purpose of our article is to determine the expression in the media of folk precedent names common to Turkic languages. The novelty of our research article is the consideration of the use of folklore precedent names found in the titles of articles on the pages of modern Kazakh-language publications. Based on the characteristics of folklore precedent names, their activities are reflected in the newspaper text, pragmatic potential. For the first time in Kazakh linguistics, it became a national symbol and the reflection in the media of folklore precedent names characterizing the image of the nation was determined. The differential characteristics of folklore precedent names have been identified, according to the schedule of V. Krasnykh. The article was guided by the principles of methods of linguistic and cultural analysis, interpretation, contextual analysis, generalization, comparison of artistic text. To reflect national-cultural features through precedent phenomena, a descriptive method was used to reveal the semantic content of these phenomena.



Anahtar Kelimeler

Precedent Phenomenon, Folklore Precedent Name, Folklore, Newspaper Language, Common Work Of Turkic Culture.



Abstract

Мақалада қазақ тілінде жарық көретін газет беттерінде кездесетін прецедентті есімдердің қолданысы қарастырылады. Прецедентті құбылыстардың символы саналатын прецедентті есімдер біздің зерттеуіміздің басты нысаны болып отыр. Соның ішінде түркі тілдеріне ортақ фольклорлық прецедентті есімдердің БАҚ-тағы көрінісін анықтау - біздің мақаламыздың басты мақсаты. Зерттеу мақаламыздың жаңалығы ретінде қазіргі қазақ тілді басылым беттеріндегі мақала тақырыпаттарында кездесетін түркі тілдеріне ортақ фольклорлық прецеденттік есімдер қаралды, жинастырылды. Және фольклорлық прецеденттік есімдердің дереккөздері көрсетіліп, сипаттамалары берілді. Қазақ тіл білімінде алғаш рет ұлттық символға айналып, ұлт бейнесін сипаттайтын фольклорлық прецедентті есімдердің бұқаралық ақпарат құралдарындағы көрінісі айқындалды. Ғалым В. Красныхтың сызбасы бойынша жинастырылған фолклорлық прецедентті есімдердің дифференциялық сипаттары ашылды. Мақалада көркем мәтінді лингвомәдени талдау, интерпретация, контекстік талдау, жинақтау, салыстыру әдістерінің ұстанымдары басшылыққа алынды. Мақаланың теориялық базасы ретінде В. Красных, Д.Б. Гудков, И.В. Захаренко, Т. Жанұзақов, І. Кеңесбаев сынды ғалымдардың еңбектері қаралды. Прецедентті феномендер арқылы ұлттық-мәдени ерекшеліктерді көрсету үшін, бұл құбылыстардың семантикалық мазмұнын ашу үшін сипаттамалық әдіс қолданылды.



Keywords

Прецедентті Феномен, Фольклорлық Прецедентті Есім, Фольклор, Газет Тілі, Түркі Мәдениетіне Ортақ Туынды