Porto - Demo Blog 5

To date, major changes have been made to the education system, the formation of education and professional competencies of students focused on the results of training in higher educational institutions is becoming relevant. The formation of professional competence of future specialists is carried out at all stages of the educational process. Approaches to the formation of professional competencies are also diverse. The article presents a structural and content model of the formation of professional competence of future biologists with the help of ICT. The problem of measuring professional competence depends on the criteria and levels of its formation. A criterion is a sign by which an assessment or judgment is carried out. The criteria of professional competence are defined as the result of a systematic understanding, the allocation of its structural and functional components, creative development and the creation of pedagogical values, technologies in the professional and creative self-realization of the teacher's personality. The model presents three criteria for the formation of professional competence of future biologists: organizational-value, professional-cognitive and professional-activity. These criteria allow us to determine the basic, reproductive and creative levels of formation of professional competencies. In the experimental work took part 98 students on the formation of professional competence of future biologists through the use of information and communication technologies in the education system. According to the above criteria, during the use of information and communication technologies (working with electronic textbooks and computer programs with gene databases), the number of students with a creative level of professional competence increased by 11.5%, and with reproductive - by 19.0%. The obtained result confirms the hypothesis of the formation of professional competence of future biologists through the effective use of information and communication technologies.

Pedagogical Technologies, Information and Communication Technologies, Professional Competence, Criterion of Competence, Levels of Professional Competence

Бүгінгі күні білм беру жүйесіне үлкен өзгерістер енгізіліп, жоғары оқу орындарында оқу нәтижесіне бағытталған білім беру мен білімалушылардың кәсіби құзыреттілігін қалыптастыру өзекті болып отыр. Болашақ мамандардың кәсіби құзыреттілігін қалыптастыру оқу үдерісінің барлық кезеңдерінде іске асырылады. Сондай-ақ, кәсбіи құзыреттілігін қалыптастыру тәсілдері де алуан түрлі.
Мақалада ақпараттық-коммуникациялық технология (АКТ) көмегімен болашақ биологтардың кәсіби құзыреттілігінің қалыптасуының құрылымдық-мазмұндық моделі ұсынылып отыр. Кәсіби құзыреттілікті өлшеу мәселесі оның қалыптасу критерийлері мен деңгейлеріне байланысты. Критерий – бұл бағалау, пайымдау жүргізілетін белгі. Кәсіби құзыреттіліктің өлшемдері жүйелі түсіну, оның құрылымдық және функционалдық компоненттерін бөліп көрсету, мұғалімнің жеке басының кәсіби және шығармашылық өзін-өзі жүзеге асырудағы педагогикалық құндылықтарды, технологияларды шығармашылық дамыту мен құрудың нәтижесі ретінде анықталады.
Моделде болашақ биологтардың кәсіби құзыреттілігінің қалыптасуының үш критерийі берілген: мотвациялық-құндылық, кәсіби-танымдық және кәсіби іс-әрекеттік. Бұл аталған критерийлер кәсіби құзыреттіліктің қалыптасуының базалық, репродуктивті және шығармашылық деңгейлерін анықтауға мүмкіндік береді.
Білім беру жүйесінде ақпараттық-коммуникациялық технологияларды пайдалану арқылы болашақ биологтардың кәсіби құзыреттілігін қалыптастыру бойынша тәжірибелік жұмысқа 98 студент қатысты. Жоғарыда аталған критерийлер бойынша ақпараттық-коммуникациялық технологияларды (электронды оқу құралы мен ген деректер базасымен компьютерлік бағдарламамен жұмысты) пайдалану барысында кәсіби құзыреттілігі креативті деңгейде қалыптасқан білімгерлер саны 11,5%, ал репродуктивті деңгейде 19,0%-ға артты.
Алынған нәтиже ақпараттық-коммуникациялық технологияларды тиімді пайдалану арқылы болашақ биологтардың кәсіби құзыреттілігін қалыптастыру гипотезасын растайды.

Педагогикалық Технологиялар, Ақпараттық-Коммуникациялық Технология, Кәсіби Құзыреттілік, Құзыреттілік Критерийлері, Кісби Құзыреттілік Деңгейлері