Аннотация: Ўзбек тили грамматикасида эгалик аффиксининг бош келишикдаги негиз билан боғланишда ишлатилиши мураккаб ҳодиса бўлиб, шулардан бири шаклан қаратувчи-қаралмиш конструкциясига, мазмунан эса изоҳловчи-изоҳланмиш конструкциясига ўхшаб кетадиган синтактик бирликлар эканлиги уқтирилади. Бундай конструкциялардаги биринчи компонентнинг изоҳловчига, иккинчи компонентнинг қаралмишга ўхшаш эканидан фойдаланиб, бу тур бирикма изоҳловчи-қаралмиш конструкцияси деб номланади. Изоҳловчи-қаралмиш конструкциясининг бу турида фақат III шахс эгалик аффикси ишлатилади, эгалик аффиксини ишлатиш одатда зарурий бўлади, баъзан эгалик аффикси факультатив ҳолат кашф этади. Иккинчи компонентдан қарашлилик маъноси эмас, таъкид маъноси англашилса, биринчи компонентни бош келишикда деб, қарашлилик маъноси англашилса, қаратқич келишигида деб ҳукм чиқариш лозим. Бунда қаратқич келишиги белгили шаклда бўлади, албатта. Қадимги туркий тилда ҳам отлар эгалик қўшимчасини олиб, нарса ва предметнинг учта шахсдан бирига тегишлилигини, қарашлилигини ифодалайди. Эгаликни ифодалашнинг энг машҳур усули морфологик усулдир. Морфологик усул билан бирлик ва кўпликда ифодаланади.
Калит Сўзлар: Синтактик, Морфологик, Аффикс, Посессор, Коррелят