Abstract


THE EMERGENCE OF THE FIRST DICTIONARIES IN KAZAKH LANGUAGE

Özet: Sözlükler, bir dilin söz varlığının derli toplu bir şekilde bulunduğu somut kaynaklardır. Bu çalışmada, Kazakların Küçük cüz’le beraber Rus topraklarına katılması döneminden itibaren Kazak Türkçesindeki yapılan sözlük çalışmaları incelenmiş ve değerlendirilmiştir. Bu amaçla yazıda ağırlıklı olarak iki ana konu üzerinde durulmaktadır. İlk olarak sözlükler hakkında genel bilgiler (sözlüğün amacı ve vazifesi) ve sözlüklerin ortaya çıkmasıyla ilgili kısa bilgi verilecektir; ikinci olarak Kazak topraklarında Rus bilim adamlarının yapmış olduğu çalışmalar incelenecektir. Rusların Orta Asya’ya gelmesiyle ortaya koydukları iki dilli (Kazakça-Rusça/Rusça-Kazakça) sözlükler ve bu sözlüklerin oluşturulma süreci de ele alınacaktır. Son olarak XIX.yüzyılın sonları ile XX.yüzyılın başlarında Kazak Edebi Türkçesinde konuşma dilinin yazı dili haline getirilmesiyle Kazakça sözlüklerin (tekdilli) oluşturulması ve ortaya çıkması değerlendirilecektir.



Keywords

Kazak Türkçesi, Tekdilli Sözlük, Yazı Dili, Sözlükçülük.


Kaynakça